LAAT HET WEL DUIDELIJK ZIJN DAT IK UITERAARD GEEN VERANTWOORDELIJKHEID NEEM VOOR SCHADE DIE ONTSTAAT DOOR DE DISTRIBUTIERIEMWISSEL EN/OF KOELSYSTEEMWERKZAAMHEDEN. EEN IEDER IS ZELF AANSPRAKELIJK IN DEZEN.
DISTRIBUTIERIEM EN WATERPOMP VERVANGEN.
Hieronder volgt een beschrijving voor het vervangen van een distributieriem, spanner en waterpomp van de M20B20 en/of M20B23 motor van de E21 BMW. Het zal bijna gelijk zijn aan de M20 motor in de E30 en E28. De meeste foto’s zijn van een M20B23(323i) motor maar zijn tevens gelijk aan een M20B20 (320/6).
Let goed op omtrent de onderdelen die je aanschaft. Deze verschillen hebben te maken met al dan niet uitgevoerde modificaties dus er zijn geen exacte richtlijnen qua datum of chassisnummer.
Er zijn verschillende distributieriemen:
-Vierkante tanden en half ronden vertanding.
-110 tanden, 127 tanden en als ik me niet vergis zelfs 128 tanden.
-De veer van de spanner is er ook in verschillende sterkte.
-De waterpomp is er in verschillende variaties. Dit heeft te maken met welke visco-fan je hebt of zelfs als je geen visco-fan maar een elektrische uitvoering (type 1 E21).
Benodigde onderdelen en BMW ond. nrs.:
Distributieriem (duh!), doorgaans (zie onder z=127 ofwel 127 tanden, ond nr 11 31 1 711 081. Goede fabrikaten: Gates, Contitech, Febi-Bilstein
Spanrol, let op, verschillende diameter voor 127 of 110 tanden. Ond. nr. 11 31 1 711 154. Vaak aangenboden als set van riem en spanrol
Spanveer, in de regel alleen vervangen bij ombouw van 128 naar 127 tanden. Ond. nr. 11 31 1 267 746
Waterpomp, raadzaam deze tegelijkertijd te vervangen. Voor oude type visco ond. nr. 11 51 9 071 560, nwe type visco ond. nr. 11 51 9 071 561 met pakking 11 51 1 722 677 (meestal meegeleverd)
Boutjes trillingsdemper (grote kans op breken bij hergebruik) ond nr 07 11 9 913 612
Koelvloeistof (blauw, in de regel ca 5-8 liter bij niet volledig geleegd systeem)
Werkwijze:
•Begin om de auto in vrij te zetten, op de handrem en koppel de accu af tegen onverhoopt starten.
•Koelvloeistof aftappen door de onderste slang van de radiateur te verwijderen. Mocht je het koelsysteeem willen spoelen dan kun je eventueel de drainstop van de motor zelf ook losmaken. Dit is een boutstop (sleutel 19 (SW19)) onder het achterste uitlaatspruitstuk. Ververs sowieso minimaal elke 4 jaar de koelvloeistof en gebruik een goede kwaliteit vloeistof van de betere automaterialenzaak, ga niet lopen mengen.
•Vervolgens kan je de radiateur verwijderen door de andere slangen te verwijderen en de bevestiging van de radiateur aan de auto los te maken. Controleer alle slangen op beschadigingen en (beginnende)scheurtjes. Met name de twee dikke slangen tussen radiateur en motor krijgen door onderlinge beweging veel te verduren en staan onder druk dus bij het minste of geringste vervangen. Controleer de radiateur ook op beschadigde aansluitingen, kwaliteit van de galerijen en inwendige vervuiling.
•Verwijder alle bougies en verplaats de bougiekabelset zodat de afdekkap van de distributieriem vrijkomt. Doordat men de bougies verwijderd kan je geen compressie opbouwen en mag je de distributie verdraaien. Je kan de distributie ronddraaien met een dopsleutel 27 op de krukaspoelie. LET OP. Bij verdraaien via de krukaspoelie de auto in zijn vrij om niet teveel kracht op de oude riem te zetten. Evt kun je de auto ook in de 5e versnelling zetten en verrollen om de distributie te verdraaien.
Controleer bougiebeeld: kleur moet mooi bruin zijn en geen noemenswaardige onderlinge kleurverschillen tussen bougies.
•Uitgaande van een type 2 BMW E21 heb je een visco-geschakelde koelfan die of met een centrale moer (SW 32) op je waterpomp zit of met een bout (SW13) via een behuizing met vier boutjes (SW10). Tussen de koelfan en de waterpomp zit een poulie voor de V-snaar. De oudere modellen hebben doorgaans de 13mm bout met normaal draad, latere modellen hebben de grotere 32mm moer met LET OP links draad. Controleer dus welk type je hebt alvorens een nieuwe waterpomp te bestellen. Om de vin los te krijgen kun je speciaalgereedschap gebruiken of de V-snaar indrukken (auto in de versnelling en op de handrem) zodat de boel niet meedraait en je de bout/moer van de visco fatsoenlijk los kunt draaien.
•De V-snaar gaat eraf door de steun van de dynamo los te maken zodat je hiermee de V-snaar ontspant en kan verwijderen. Controleer de snaar op sporen van ouderdom/slijtage.
•Nu kan men de BDP-sensor en trillingsdemper verwijderen. De BDP-sensor zit geklemd en kan zo uit deze klem gehaald worden. De trillingsdemper zit met 6 bouten (SW13) vast op de krukas. Deze kunnen nogal vastzitten en dienen vernieuwd te worden wanneer men alles weer samenbouwt (!!), aanhaalmoment is 22Nm. De centrale bout blijft zitten. Nu heeft men eigenlijk alle aanbouwdelen eraf zodat men tegen de lichtmetalen afdekkappen kijkt.
•De bovenste kap zit vast met twee boutjes (SW10 en SW13) aan de bovenzijde en zit geschoven over een draadeind M8. Dit draadeind is tevens de bovenste bevestiging van de onderste kap. Deze heeft dan nog een boutje aan de onderzijde (SW10). Men kan nu ook de rubber afdekstrip verwijderen.
Je bent nu op het punt dat je alle merktekens goed moet gaan zetten voordat je de riem kan verwijderen. Het is nu belangrijk dat je zorgt dat alle drie de merktekens goed staan.
1.De nokkenaspoulie heeft een pijl die precies moet wijzen naar een streepje rechtsboven.
2.De krukaspoulie heeft een merkteken op de rand staan (inkeping) die gelijk moet staan met een inkeping in het huis rechtsboven.
(let op kan ook 180 gr verkeerd staan, dan alles nog een omwenteling geven) In combinatie met nummer 3 staat de motor met de eerste zuiger in BDP en einde compressieslag.
3.Als je nu de verdeelkap van de ontsteking verwijderd zie je de rotor staan bij een inkeping in het huis van de ontsteking (BDP eerste cilinder)
Evengoed is het raadzaam de middelste poelie die de ontsteking aandrijft een dunne precieze streep met verf te geven en deze door te trekken naar een van de ribben ernaast op het blok. Deze poelie verschuift tijdens het plaatsen van de nieuwe riem eenvoudig met als gevolg een aanzienlijke wijziging van de ontstekingstiming. Deze poelie heeft zelf ook geen merktekens dus beter altijd markeren.
Als die drie dingen kloppen dan nogmaals zeker weten dat de auto niet in zijn versnelling staat en de accu is losgekoppeld i.v.m. verdraaien van de motor. Men kan dan de spanner verwijderen door de twee bouten los te maken en de riem en spanner verwijderen. Let op want de veer die om de pen heen zit is best sterk. De veer en pen zou je kunnen hergebruiken maar deze zijn ook niet het duurste onderdeel.
Mocht men de waterpomp willen vervangen dan gaat men als volgt te werk.
•Maak de drie bouten los (SW13) en verwijder de waterpomp.
•Maak het pakkingvlak schoner dan schoon zonder enige roest of oneffenheden anders gaat de waterpomp hier onherroepelijk lekken.
•Plaats de nieuwe pakking. Gebruik bij twijfel bij de nieuwe papieren pakking ook een minimale hoeveelheid vloeibare pakking aan beiden zijden maar bij een perfect schoon pakkingvlak hoeft het niet.
•Plaats de nieuwe waterpomp en zet hem gelijkmatig vast met 22 – 24 Nm.
Als je binnenwerk van je waterpomp er zo uitziet ben je eigenlijk te laat:
Alles eraf en vuil:
Pakkingvlakken schoon:
Nu komt men op het punt de nieuwe distributieriem en spanner te plaatsen. Controleer nogmaals of de merktekens overeenkomen en zorg dat je zeker weet dat vorm en aantal tandjes hetzelfde zijn als van de oude riem.
•Plaats eerst de pen met veer en vervolgens de nieuwe spanner. Duw de spanner helemaal in tegen de veer en zet de bovenste bout vast (sleufgat) en de onderste.
•Plaats nu de riem en begin aan de krukas, vervolgens het tandwiel van de ontsteking en de nokkenas. Als laatste over de spanner heen. Zorg dat je de merktekens op hun plaats houdt. Het tandwiel van de ontsteking is namelijk heel gemakkelijk te verdraaien.
•Nu zet je de onderste bout van de spanner net vrij en zo ook de bovenste van het sleufgat. De veer zal nu de spanner naar buiten bewegen zodat de riem wordt gespannen.
•Vervolgens draai je op de krukaspoulie de gehele motor tweemaal rond maar dan linksom (tegengesteld aan de normale draairichting). Zorg dat de spanner tegen de riem aan blijft en controleer de merktekens. Men kan nu de beiden bouten van de spanner vastzetten. Voor de zekerheid kun je de motor ook nog tweemaal in de normale richting ronddraaien en nogmaals de merktekens controleren. Indien je met ronddraaien ergens weerstand voelt, ga dan vooral geen kracht gebruiken maar probeer terug te keren naar de uitgangspositie om de merktekens te controleren. Kracht zetten kan betekenen dat je precies de kleppen krom drukt.
Je kan nu in omgekeerde volgorde de motor weer samenbouwen.
Vergeet niet het koelsysteem te vullen en goed te ontluchten. Dit is bij de M20 motoren heel erg belangrijk. Ieder heeft hierbij zijn/haar methode.
•Ik zorg dat de auto aan de voorzijde iets verhoogd staat zodat de motor achterover ligt.
•De ontluchtingsschroef op het thermostaathuis draai ik eruit (deze kan weleens vast geoxideerd zitten, preventief even dunnetjes in keramisch- of kopervet zetten).
•Kachelkraan volledig open (warme lucht kraan vol open (rood))
•Koelsysteem vullen totdat er koelvloeistof uit de ontluchting komt en dan de schroef erin draaien.
•Expansievat vullen tot merkteken vol.
•Motor opwarmen en zorgen dat het expansievat op peil blijft (PAS OP heet!)
•Regelmatig de ontluchting iets openen en kijken of er nog lucht uitkomt. Eventueel het toerental van de motor opvoeren om met de waterpomp met koelvloeistof te verpompen en zo de lucht naar boven te forceren.
Hierna laat ik de auto afkoelen en meestal de volgende dag doe ik dit nogmaals (opwarmen en ontluchten).
