Met de Eifel en het zomerseizoen al weer lang en breed achter de rug, is het echt de hoogste tijd voor de write-up van wat er tussen de Eifeltour 2021 en die van 2022 aan m'n rode monster is gedaan. Lees, en huiver...
Eifeltour
2021, de vrijdag. Dagje mooi getoerd en naar goed gebruik tanken we de auto’s af met 102 octaan bij één van onze ons vaste ARAL-adresjes. Dit was die in Adenau-die-niet-in-Adenau-wa-maar-waarvan-ik-de-plaatsnaam-niet-meer-weet. Ik ook en na het betalen stap ik in m’n auto, start en rijd rustig vooruit om anderen ook te laten tanken. Dan, over de porto, de vertrouwde stem met Belgische tongval van Gerrit: “Walter, da’s duur tanken zo als de benzine er weer net zo hard uit loopt als da ge zojuist hebt staan tanken” (tanken, met een a uitgesproken, natuurlijk
). Ik nog even heel relaxed antwoorden “doet ‘ie wel vaker, te vol getankt”, en zet ‘m aan de kant. Ik stap uit en voordat ik met m’n ogen kan knipperen ligt m’n achterbank naast de auto, vliegen Koos en Jan in en uit m’n auto en nog vóór de 2e keer knipperen hebben ze een stukje slang onder de achterbank boven op de tanks vervangen… Dat was snel gefixed, maar daarna kwam ook het volgende commentaar van de beide heren: “Walter, je moet echt wat aan je hele brandstofsysteem doen. Het ziet er allemaal uit alsof het minstens net zo oud als je auto zelf, dat gaat echt op korte termijn een keer mis”. Nou kan ik best eigenwijs zijn, maar dergelijk advies van deze vrienden uit de club sla ik niet graag in de wind.
Dus, in de periode daarna met Koos en met Jan maar eens een plan gemaakt. Al snel was de conclusie dat de tanks onder de auto vandaan moeten. Die zijn zeker net zo oud als de auto, dus zullen die wel niet meer helemaal fris zijn. Tja, en als de tanks onder auto vandaan gaan, ja, dan moet je eigenlijk ook wat verder gaan. Oké… Wat is “wat verder”, dan? “Nou, tanks, pomp, accumulator, slangen, brandstofleidingen van achteren tot aan de K-Jet”. “Oké, ook te overzien..” “We zijn er nog niet. Als je dat aanpakt, beter ook van daaraf de hele remmerij maar eens kritisch bekijken (daarmee eigenlijk al concluderend dat het niet bij kijken blijft) en ja, als je dan al zover bent, dan kun je net zo goed de hele achteras er onder vandaan halen en in z’n geheel reviseren: ontroesten, stralen, poedercoaten en alle rubbers vervangen. Aandrijfassen reviseren, de hele bende.”
We besluiten om in oktober te beginnen met het “sparen van spulletjes” en met Koos maak ik een Excel lijst wat er allemaal nodig is. Een (klein) deel heb ik zelf op voorraad, maar het meeste moet toch bij de vrienden van AutoDoc, BMW, lokale automaterialenboer en last but not least, uit de onderdelenvoorraad van Jan (en ook het nodige van Koos) vandaan komen. We besluiten ook om, omdat het niet of nauwelijks meer leverbaar is, de achterremmen te upgraden naar e30. Dus staat de periode van oktober t/m april in het teken van het mandje bji AutoDoc vullen en op “buy now” klikken als de korting in de app boven de 30% staat. Jan heeft een mooi setje tanks liggen (eigenlijk bedoeld voor de voorraad van Koos, maar die doet er voor mij afstand van). Jan regelt het stralen en poedercoaten daarvan, dus da’s superfijn. Via eBay scoor ik de e30 klauwen en zo heb ik ergens in april/mei van dit jaar een mooie bosje spullen bij elkaar.
De een-na-laatste dag van 2021 is de eerste mega-gezellige klusdag in het Friese. Ik mag aan de slag om de e30 klauwen te stralen, netjes te maken en van een (eerste) laagje anthraciet Hammerite te voorzien. Gerwin heeft gezorgd voor het aanpassen van de remtangen, zodat ze van e30 geschikt zijn voor de e21. Mooi dagje hobbyen daar, het is vooral ook erg gezellig. Leuke bijkomstigheid: de motor van Koos’ e21 is dan ook weer net klaar en terug in z’n auto en we (Gerwin, Jan en ik) zijn getuige van de eerste start. Niet heel veel later liggen er zwarte strepen buiten op straat van de stalen stallingwielen die met 2 bouten aan weerskanten tijdelijk dienst doen onder Koos’ auto
: De verse oliebollen en de muffins die Suzanne gemaakt heeft, maken deze mooie dag af
In de dagen cq. Kerstvakantie daarna voorziet Koos de klauwen nog van een aantal lagen Hammerite en zet hij ze verder in elkaar met alle dan al aanwezige nieuwe onderdelen (zuigers, geleidepennen, blokken, veertjes etc).
De periode van februari t/m eind juni maakt het voor mij lastig om concreet aan of voor m’n e21 te werken. Een vakantie naar Gran Canaria staat gepland en ik mag voor m’n werk (veel) naar het buitenland; achtereenvolgens bezoek ik Londen, Orlando USA, Singapore, Madrid en München. Ook de rit die op 14 mei plaatsvond, heb ik helaas moeten missen. In de tussentijd vindt nog wel een dag in Friesland plaats om de rem-ellende van m’n daily e91 op te lossen en Koos en Gerwin fixen meerdere draadbreuken in de achterklep die voor rare storingen zorgen.
Op 24 juni, einde vrijdagmiddag vertrek ik met mijn e21 vanuit Woerden naar Friesland. In het dorp van bestemming zijn de dorpsfeesten in volle gang, pal achter de loods van Koos klinkt de Q Music foute party… gezellig!!! We bereiden de auto in de loods voor op een (lange) dag sleutelen de dag erna:
Die avond ga ik met Koos mee naar zijn huis op Lauwersoog. Onderweg stoppen we op de dijk waar ik voor het eerst in m’n leven die kant van de Waddenzee zie. Prachtig is het daar. Thuis drinken we nog wat en de volgende ochtend om 7 uur word ik wakker van een grasmaaier. Liever gezegd: Koos die het gras al aan het maaien is. Of die man ooit slaapt of uitrust… Geen idee, ik zie het nooit in elk geval. We halen verse broodjes, ontbijten lekker in de tuin en zorgen dat we om 9 uur bij de loods zijn. Tegelijkertijd is Jan en die kan niet wachten om 2 vers gestraalde en gepoedercoate tanks aan me te laten zien die hij bij zich heeft:
Niet heel veel later komt ook Sven, die had ook wel zin in een gezellig dagje sleutelen. Al snel ligt er een flinke berg met kleiner en groter grut wat ik mag stralen. Maar, belangrijker nog, in nauwelijks verstreken tijd ligt de hele achteras onder mijn auto vandaan. Ook Arnold en Rinke komen nog en bieden welkome helpende handen
Resultaat na deze mooie dag:
De dag vliegt voorbij en er gebeurt veel, heel veel. Laat op de avond is de complete achteras er onderuit en tot het laatste boutje gedemonteerd, de brandstoftanks liggen ernaast en ook de aanbouwdelen daarvan en zijn de beide naven in z’n geheel uit elkaar gehaald. Het eerste rot is inmiddels uitgesneden en Koos heeft een begin gemaakt met laswerk. Het doel voor die dag was daarmee (dik) gehaald. Om ongeveer 22 uur ’s avonds dropt Jan me in Heerenveen waar ik met de burgerrups naar huis mag. Dat gaat prima, afgezien van 3 kwartier vertraging op het traject van Utrecht CS naar Woerden. Om 1 uur ’s nachts gaat bij mij letterlijk en figuurlijk het licht uit.
Zonder het concreet te weten, is het me wel duidelijk dat er (ook, of misschien wel beter
juist vanwege mijn afwezigheid, veel en hard gewerkt wordt aan mijn auto. Bij het demontageproces werd ook het vermoeden wel bevestigd dat er aan de dorpels bij de achterwielen de nodige ellende zat (of liever, verdwenen was) dus Koos heeft er zijn onnavolgbare las-kunsten weer op los mogen laten. En er kwam nog wel wat meer narigheid tevoorschijn toen alles kaal was (wat heeft Jan bizar veel en lang liggen krabben en bikken…. Diep respect!).
Op donderdag 14 juli stop ik een uurtje eerder met werken en rijd vanuit Amsterdam weer naar het mooie Friesland. We zorgen voor wat eten en ook Jan is er al snel. Die heeft een mooi “cadeautje” voor me, en uit zijn vertrouwde Caddy komt dit tevoorschijn:
Als bonus heeft hij ook m’n hele sper schoongemaakt en van een verse laag lak voorzien. Ook van Jan vraag ik me wel eens af of hij langer dan 5 minuten achter elkaar niks doet… ). Al dat gemartel levert een mooie berg vuil op, 40 jaar roest, vuil en ellende op bultjes geveegd.
Ook de bekende verzinker heeft zijn werk gedaan:
En zo komen we onder andere weer aan een heel setje verse klemmetjes voor de bodem, hier lopen de brandstof- en remleidingen doorheen
Maar er worden ook wel vreemde dingen ontdekt. Hoe is het bijvoorbeeld mogelijk dat er (grote!) deuk zit in de bovenkant (!) van de linkerdraagarm achter? En in de wielkast boven datzelfde linker-achterwiel…. Vlieglesje gehad, geland en als gevolg de hele bende daar geknapt? Wie het weet mag het zeggen, maar bijzonder is het zeker.
Wat ik al vermoedde, is de bizarre berg werk die er in de tussentijd is verricht door Koos en Jan. De kale achter-onderkant van mijn auto lijkt intussen ook al weer bijna fabrieksnieuw. Kan niet vaak genoeg zeggen hoeveel werk er uit vriendschap in mijn auto is/wordt gestopt… :amen: Arnold meldt zich die avond ook nog en met z’n allen maken we de achteras weer grotendeels klaar voor montage onder de auto. Prachtig ziet dat er uit, vers gestraald en gepoedercoat en allemaal splinternieuwe rubbers er in…. Ook die avond vliegt voorbij en om half 12 diesel ik in 1,5 terug naar het Woerdense.
Dit zijn uitdagende hoekjes om te lassen.
De linkerkant had ook rot, maar net op een andere plek, namelijk bij de bevestiging van de as op de rand van de dorpel. Hier is het blik driedubbel, dus dat vergt herstel in stappen.
De werkwijze en opbouw is als volgt. Na het laswerk wordt alles nogmaals goed ontroest, met een omvormer. Daarna epoxy, dat is de glanszwart. Waar nodig wordt de zaak afgekit met carrosseriekit, dat is de lichtgrijs. Tot slot de antidreun, die is gespoten. Onder de bodem treffen we vrij veel vliegroest, dat is niet zo gek, dat heeft elke e21 onder de antidreun, maar zeker waar het warm wordt, dus boven de uitlaten. Nu we toch bezig zijn, een mooi moment om dat mee te nemen.
De vakantietijd breekt aan, voor mij in ieder geval. Want in Friesland gaat het werk aan m’n auto maar door. Niks ontsnapt aan de aandacht van Knabbel en Babbel, van beugeltjes onder de auto tot en met de complete revisie van de aandrijfassen.
Van de draagarmen bleek er 1, die met die deuk, die anders was. Althans de steekas en flens waren van het bloemmodel, de andere kant is rond. Arnold had nog een goede liggen in een oude draagarm. Dus die hebben we omgeruild en daarna heeft Koos die weer mooi ontroest en in de epoxy gezet.
Qua remmerij is alles nieuw, te beginnen met een nieuwe HRC en vanaf daar alles naar achter. Dus ook de rem- en brandstofleidingen worden in hun geheel vernieuwd. Met engelengeduld zijn rollen koper in de gewenste vorm geknutseld met de oude als voorbeeld:
Tanks klaar voor montage, inclusief antidreun:
Niet alleen het stralen en poedercoaten van de achteras en aanbouwdelen, uiteraard alle rubbers vernieuwd ook. Dus de tonrubbers, NOS motorsportuitvoering, de draagarmrubbers, maar ook alle wiellagers zijn vervangen door nieuwe.
Tot slot nieuwe handremkabels en handremsegmenten, uiteraard met de veertjes en klemmetjes, zoals dat hoort.
En door het luikje onder de achterbank ziet het er intussen zo uit:
En nog wat verzameld en nieuw opgebouwd nieuw spul… Remklauwen voor de voorzijde zijn gereviseerd. Het beschikbare setje pennen en klemmen was niet de juiste, gelukkig lag er een goed setje, vers verzinkt in het magazijn. Daarna met nieuwe schijven en remslangen op de voorzijde gemonteerd.
Die accumulator was niet het plan, maar de oude was katsverrot. Die is vervangen, maar ook de brandstofpomp en het filter. De beugels zijn gestraald, verzinkt en gespoten, de geperste slangen vervangen.
Bij de opbouw kent de auto nog 1 laatste verrassing. De ontluchtingsslang van de tank naar het kleine tankje achter het zijscherm, waar de ontluchting van de vulhals ook op zit, is ooit vervangen. Deze slang is en te kort en van een soort plastic, dat keihard wordt van benzine. Dus de originele slang van BMW besteld, 14mm en gevlochten buitenzijde. Die heeft de goede maat en wordt met de originele klemmen gemonteerd!
Jan heeft vakantie, 3 weken in totaal. Eerste week zegt hij genoeg thuis te doen te hebben en de 2e week besteedt hij goed met Sandra en zijn jongens ergens in Drenthe. Koos is intussen verkast met z’n gezin naar Lauwersoog waar ook werk aan de winkel is. Na mijn vakantie geef ik aan graag nog een keer te komen helpen met verder afbouwen, maar Koos geeft aan even andere prio’s te hebben. Prima, na al het werk wat er al gedaan is, is aanpassen aan de schema’s van Jan en Koos wel het minste wat ik kan doen.
Dan, op 12 augustus krijg ik na middernacht wat foto’s en een filmpje via WhatsApp. In het filmpje strepen Jan en Koos de laatste werkzaamheden aan mijn auto die ze op een whiteboard bijhielden, weg. Er komt nog een filmpje… Jan zit in mijn auto: die staat inmiddels weer op z’n eigen BBS’jes en Jan start de 323i. En rijdt ‘m vervolgens voorzichtig achteruit de loods uit en vertrekt het dorp in. Nog een filmpje: de allereerste startpoging na alle werkzaamheden. Het duurt even voordat er brandstof door het compleet nieuwe systeem voor bij de motor terecht komt (en koud starten is nooit de favoriete hobby van mijn auto geweest), maar hij slaat aan en blijft na een aantal pogingen ook lopen… Ik was echt even flabbergasted en overdonderd… Ik dacht te wachten op nog een laatste klusdag of -avond om samen de auto af te maken, en dan dit. Er is “gewoon” doorgewerkt en alle geplande (en ook de ongeplande) werkzaamheden zijn klaar…. WTF… Heb er nog steeds geen woorden voor…
Intussen is de auto, die nog steeds in het Friese logeert, ook voorzien van een verse APK. Daarbij is er rekening gehouden met het handhaven van de APK vervaldatum van 18 oktober, de geboortedag van El Grise (mijn vader). Man, man, man… Terloops is er nog een slangetje vervangen bij de koppelingscylinder die helaas intussen was gaan lekken, dat kon er ook nog wel bij. Oude slangetje was (heel) gaar:
Toen we met een klein clubje eerder dit jaar op Techno Classica in Essen waren, heb ik het project nog met Koos en Jan besproken. Ik zag het allemaal even niet zo zitten, het was intussen wel echt een heel groot project geworden waar veel, heel veel tijd en ook best veel geld in zou gaan zitten. Dat is achteraf niet meegevallen, maar zonder wat vooral Jan en Koos, en ook Arnold, Sven en Gerwin gedaan hebben, was dit allemaal nooit gelukt zoals het gelukt is. Wat ik er zelf aan heb gedaan, valt daarbij volledig in het niet.
Dankbaarheid, vriendschap, respect… dat zijn de woorden die voor mij hier door m’n hoofd blijven gaan. Intussen is de Eifeltour 2022 ook achter de rug, en heb ik mogen ervaren wat een verschil het nieuwe onderstel en de nieuwe remmerij maken. Het onderstel voelt veel rustiger, comfortabeler en ook steviger/vertrouwenwekkend aan. Ben er echt heel blij mee!
Greetz,
Walter.
